Kraj Basków

 

 Kraj Basków – wspólnota autonomiczna w północnej Hiszpanii, położona nad Zatoką Biskajską. Tworzą ją prowincje: Gipuzkoa/Guipúzcoa, Bizkaia/Vizcaya i Araba/Álava. Zajmuje ona powierzchnię 7,3 tys. km². Stolicą wspólnoty jest Vitoria-Gasteiz. 

Donostia-San Sebastián

San Sebastián

Bilbao

Muzeum Guggenheima w Bilbao

Pamplona / Iruña

Portugalete

Most Biskajski w Portugalete

Gernika-Lumo

Statut z Guerniki określa Basków jako „autonomiczną społeczność w ramach państwa hiszpańskiego”. Obszar wspólnoty stanowią tzw. terytoria historyczne: Araba, Gipuzkoa i Bizkaia, do których może dołączyć Nawarra, gdyby jej mieszkańcy tak zadecydowali (Nawarra utworzyła jednak odrębną wspólnotę autonomiczną). Językiem urzędowym obok hiszpańskiego został baskijski. Pozostaje to w pełnej zgodności z konstytucją, która dopuszcza istnienie innych języków urzędowych niż państwowy (hiszpański), o ile wspólnoty tak postanowią.

Władza sprawowana jest za pośrednictwem parlamentu (bask. Eusko Legebiltzarra, hiszp. Parlamento Vasco), który składa się z 75 posłów wybieranych na czteroletnią kadencję. Reprezentują oni w równej liczbie trzy prowincje.

Władzę wykonawczą sprawuje rząd (bask. Eusko Jaurlaritza, hiszp. Gobierno Vasco), któremu przewodniczy prezydent (lehendakari) wybierany przez parlament. Prezydent stanowi najwyższą władzę wspólnoty (bask. lehendakaritza, hiszp. presidencia).

Istotną kwestią rozstrzygniętą w statucie są kompetencje finansowe wspólnoty. Jako wspólnota prawa lokalnego, wspólnie z rządem hiszpańskim wypracowuje ona tzw. umowę ekonomiczną (hiszp. Concierto Económico), która określa udział każdej ze stron w wydatkach i podatkach. Wspólnota jest zobowiązana przekazywać część swoich dochodów do budżetu centralnego, by partycypować w kosztach tzw. funkcji ekskluzywnych państwa. W ich zakres wchodzą konstytucyjnie wymienione czynności zastrzeżone tylko dla państwa: utrzymywanie stosunków międzynarodowych, obrona i sądownictwo. W kasie wspólnoty pozostają natomiast dochody podatkowe z tytułu: podatku od osób fizycznych, wartości dodanej, a także od wagi i ciężaru.

Miasto San Sebastián w prowincji Gipuzkoa

Torres Barakaldo

Durango